مقدمه
در عصر دیجیتال کنونی، استفاده از کارتخوان به یکی از ارکان اصلی کسب‌وکارها تبدیل شده است. با افزایش شمار تراکنش‌های مالی، موضوع «مالیات کارتخوان» به دغدغه‌ای جدی برای بسیاری از مودیان تبدیل شده است. در این مقاله به بررسی الزامات، قوانین، و نحوه محاسبه مالیات کارتخوان پرداخته و به سوالات پرتکرار مودیان پاسخ خواهیم داد.
مالیات کارتخوان چیست؟
در قوانین و مقررات مالیاتی صراحتا موضوعی تحت عنوان «مالیات کارت خوان» وجود ندارد. اما آنچه که به عموما تحت عنوان «مالیات کارت خوان» مورد پرسش واقع شده است، مالیات بر درآمد ناشی از مبالغ واریزی به حساب های بانکی متصل به درگاه های پرداخت فیزیکی(POS) یا درگاه پرداخت الکترونیکی(IPG) به واسطه فروش کالا و یا ارائه خدمات توسط فعالین اقتصادی می باشد.
مالیات کارتخوان به مالیاتی اطلاق می‌شود که بر درآمدهایی که از طریق تراکنش‌های انجام شده با کارتخوان‌ها به دست می‌آید، اعمال می‌شود.
چرا مالیات بر کارتخوان‌ها اعمال می‌شود؟
هیچ مالیاتی بر کارت خوان ها وضع نشده و نمی شود. بلکه مالیات بر درآمدی که به وسیله ابزارهای پرداخت منجمله دستگاه های کارت خوان(POS) به حساب مؤدیان مالیاتی واریز می شود، یکی از مبانی تعیین درآمد مشمول مالیات و حسب مورد مالیات متعلق به فعالیت های اقتصادی مؤدیان می باشد.
صاحبان کسب‌وکار باید چگونه برای مالیات کارتخوان ثبت‌نام کنند؟
تمامی دارندگان ابزارهای پرداخت بانکی(POS یا IPG) برای فعال نمودن ابزارهای مذکور مکلف هستند به عنوان مؤدی مالیاتی، در نظام مالیاتی ثبت نام نموده و به کلیه تکالیف مقرر حسب قوانین موضوع(قانون مالیات های مستقیم، حسب مورد قانون مالیات بر ارزش افزوده و قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان) عمل نمایند.
صاحبان کسب‌وکار باید در سامانه مالیاتی ثبت‌نام کرده و اطلاعات مربوط به تراکنش‌های خود را ثبت کنند.
چه مدارکی برای ثبت‌نام مالیات کارتخوان نیاز است؟
برای ثبت نام در نظام مالیاتی می بایستی با مراجعه به درگاه ملی مالیات(my.tax.gov.ir) و انتخاب منوی ثبت نام مؤدیان، فرم های سیستمی را تکمیل نمایند که برای این پروسه به مدارکی مانند پروانه کسب، شماره ملی، شماره حساب بانکی و اطلاعات کارتخوان نیاز است.
آیا همه صاحبان کارتخوان ملزم به پرداخت مالیات هستند؟
هر مؤدی مالیاتی بر مبنای درآمد کسب شده در طی سال و حسب مورد فرم تبصره ماده(100) و یا اظهارنامه و اسناد و مدارکی که ارائه می نماید، با رعایت معافیت ها و بخشودگی های مالیاتی ممکن است مشمول مالیات شود. لازم به ذکر است اشخاص حقیقی که به فعالیت های کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش طیور و سایر فعالیت های موضوع ماده(81) قانون مالیات های مستقیم اشتغال دارند، مشمول مالیات بر درآمد نیستند و اساساً این اشخاص مؤدی محسوب نشده و نیازی به ثبت نام در نظام مالیاتی ندارند.
در نتیجه تمام صاحبان کارتخوان که درآمدی از این طریق کسب می‌کنند، موظف به پرداخت مالیات هستند.
چند نوع مالیات بر درآمد کارتخوان وجود دارد؟
در نظام مالیاتی ایران به طور کلی دو نوع مالیات وجود دارد. مالیات مستقیم که شامل مالیات بر دارایی و درآمد می شود و مالیات غیر مستقیم که شامل مالیات و عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده می شود.
فعالین اقتصادی بابت درآمدهای طی سال خود حسب مقررات موضوعه ممکن است مشمول مالیات بر درآمد شوند. همچنین اگرمؤدی برای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده توسط سازمان مالیاتی فراخوان شده باشند، ملزم به رعایت مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده خوهد بود.
فراموش نکنیم که هیچ فعال اقتصادی، مالیات بر ارزش افزوده را از منابع خود پرداخت نمی کند. بلکه موظف به دریافت این مالیات از مشتریان خود و پرداخت آن به نظام مالیاتی خواهد بود. هر مؤدی فراخوان شده برای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده که به فروش کالا یا ارائه خدمت مشمول مالیات بر ارزش افزوده اشتغال داشته باشد، مالیات بر ارزش افزوده پرداختی بابت خرید نهادهای تولیدی و خدماتی خود را از مالیات بر ارزش افزوده دریافتی از مشتریان کسر نموده و الباقی را به سازمان مالیاتی پرداخت خواهد نمود.
چطور باید درآمد حاصل از کارتخوان گزارش شود؟
پس از پایان هر سال و در مواعد مقرر که مطابق قانون سه ماه پس از پایان سال شمسی می باشد، از طریق ارائه فرم تبصره ماده(100) قانون مالیات های مستقیم و یا حسب مورد تکمیل و ارائه فرم اظهارنامه مالیات بر درآمد.
اگر مشمول مالیات بر ارزش افزوده باشد، برای هر دوره(فصل) بایستی یک اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده به سازمان مالیاتی تسلیم نماید. موعد تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده مطابق قانون یک ماه پس از پایان هر فصل می‌باشد.
پس افرادی که دارای درآمد از طریق دستگاه کارتخوان هستند، باید بر اساس دوره‌های مشخص (عموماً ماهانه یا سالانه) تمامی تراکنش‌ها و درآمدهای خود را به اداره مالیات گزارش دهند.
آیا مالیات کارتخوان شامل معافیت‌هایی نیز می‌شود؟
فعالین اقتصادی حسب مورد می توانند از معافیت ها، بخشودگی ها و مشوق های مالیاتی موضوع قانون مالیات های مستقیم استفاده نمایند. شرط برخورداری از معافیت ها و بخشودگی ها و مشوق های مالیاتی حسب مورد منوط به تسلیم اظهارنامه مالیات بر درآمد و اسناد و مدارک حساب می باشد.
پس برخی از مشاغل و کسب‌وکارها ممکن است مشمول معافیت‌های مالیاتی شوند، اما این معافیت‌ها نیاز به بررسی و تأیید دارند.
چطور می‌توان از معافیت‌های مالیاتی در ارتباط با کارتخوان استفاده کرد؟
هر مؤدی حسب موضوع فعالیت و شرایط کسب و کار و موقعیت جغرافیایی وعوامل متعدد دیگر ممکن است، مستحق برخورداری از یک یا چند معافیت مالیاتی باشد. مأمورین مالیاتی و مشاوران مالیاتی می توانند در این زمینه به مؤدی راهنمایی لازم را ارائه نمایند.
ضمن اینکه صاحبان کسب‌وکار باید مدارک و مستندات لازم را به اداره مالیات ارائه دهند و شرایط مربوط به معافیت را بررسی کنند.
عواقب عدم پرداخت مالیات کارتخوان چیست؟
عدم پرداخت مالیات بر درآمد و یا سایر مالیات ها و عوارض قانونی که به قطعیت رسیده باشد، شامل انواع جریمه‌های مالیاتی، پیگرد قانونی و احتمال بستن یا مسدود کردن کارتخوان می‌شود.
چگونه می‌توان مشکلات مالیاتی مربوط به کارتخوان را حل کرد؟
مؤدیان مالیات ممکن است در ارتبط با مالیات بر درآمد یا حسب مورد مالیات بر ارزش افزوده، دچار چالش های مالیاتی با ادارات امور مالیاتی خود شده باشند. در این رابطه می توانند از خدمات مشاورین مالیاتی نمایند.
پیشنهاد می‌شود که با مشاوران و کارشناسان وثوق در ارتباط باشید تا راه‌حل‌های مناسب برای رفع مشکلات مالیاتی پیدا شود.
چه زمانی باید مالیات کارتخوان پرداخت شود؟
سررسید پرداخت مالیات بر درآمد ابرازی، همراه با تسلیم فرم تبصره ماده(100) قانون مالیات های مستقیم و یا جسب مورد همزمان با تسلیم فرم اظهارنامه مالیات بر درآمد می باشد. معمولاً سازمان مالیاتی برای پرداخت مالیات ابرازی تسهیلات تقسیط را فراهم می نماید.
آیا می‌توان مالیات کارتخوان را به صورت آنلاین پرداخت کرد؟
مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده بدون مراجعه به ادارات مالیاتی و از طریق سامانه‌های آنلاین پرداخت می باشد.
بسیاری از سیستم‌های بانکی و سامانه‌های آنلاین همانند سامانه وثوق من امکان پرداخت مالیات را فراهم می‌کنند.
